Bepalen van voldoende belanghebbenden

De belanghebbenden bij een initiatief zijn in eerste instantie de omwonenden die direct zicht hebben op het project. Bij grotere initiatieven, zoals grotere of hogere bouwprojecten, gaat het om een grotere groep mensen. Ook de eigenaren van de grond of bedrijven in de buurt zijn belanghebbend en mensen die in de buurt van het project werken, sporten, enzovoort.

Het zicht op het project is echter niet het enige wat meetelt. Mensen ervaren de invloed van een project op de omgeving op verschillende manieren. Denk hierbij aan de gevolgen van het (extra) verkeer, parkeren en de lokale economie, maar ook zaken als geur, licht en geluid. Dit hangt dus ook samen met de inhoud van het project.

Voor grotere projecten, vanaf de categorie middelgroot, is het logisch om wijk- en buurtverenigingen te betrekken. Maar ook woningzoekenden zijn dan belanghebbenden. Zij kunnen aangeven hoe dringend de behoefte aan woningen is en aan welke voorwaarden die woningen zouden moeten voldoen. Ook kunnen voor dergelijke projecten zorgaanbieders belanghebbend zijn. Als vanuit maatschappelijk oogpunt de huisvesting van bepaalde groepen nodig is, dan dienen zij de kans te krijgen om mee te denken over deze grotere projecten.

De aard van het project bepaalt of ook andere groepen belanghebbend zijn. Dat geldt bijvoorbeeld wanneer in een project ook openbaar toegankelijk gebied (binnen of buiten) opnieuw wordt ingericht. Dan zijn ook groepen die zich bezighouden met toegankelijkheid belanghebbend. Het waterschap moet betrokken worden wanneer hun waterbelangen een rol spelen. En wanneer natuur- en/of milieubelangen geraakt worden, zijn de belangengroepen op dit gebied belanghebbend.

Enkele situaties waarbij u meer belanghebbenden moet betrekken bij het participatieproces zijn:

• Verkeerstoename. Bij een grote toename van verkeer moet de initiatiefnemer ook bewoners, werknemers of recreanten langs de aanrijroutes betrekken.
• Aanpassing van de inrichting van de straat of wijk. Wanneer de opzet of inrichting van de wijk verandert, moet de initiatiefnemer buurt- of wijkverenigingen betrekken.
• Hinder of gevaar. In het geval van (vastgesteld) hinder of gevaar moet de initiatiefnemer mensen betrekken voor wie dit geldt.
• Invloed op erfgoed (monumenten) of groen. Er kunnen initiatieven zijn die gevolgen hebben voor erfgoed of groen. Dan spelen belangenverenigingen die zich hiervoor inzetten een belangrijke rol.

Plannen kunnen veranderen door participatie. Dit geldt vooral bij grotere initiatieven die langer duren. Als het aangepaste plan andere gevolgen heeft, kan de groep belanghebbenden veranderen. Deze nieuwe belanghebbenden moeten dan de kans krijgen om van begin tot eind deel te nemen. Andersom kan het ook gebeuren dat er aanpassingen zijn in het plan, waardoor sommige betrokkenen wettelijk gezien niet langer belanghebbend zijn. Maar personen of organisaties die eenmaal betrokken zijn bij een participatietraject mogen altijd tot het einde blijven meedoen aan de participatie.